Wang Xinfu cùng với 37 phạm nhân tử hình đã bày tỏ quan điểm rằng án tử hình vi phạm các quyền bình đẳng, quyền tồn tại, và nguyên tắc tỷ lệ trong hiến pháp, và họ đã yêu cầu xem xét hiến pháp đối với các quy định pháp luật này. Hôm nay, Tòa án Hiến pháp đã tổ chức một phiên tranh luận suốt cả ngày, mời đại diện pháp lý của những người chịu án tử, Bộ Tư pháp cùng các chuyên gia và học giả để phát biểu ý kiến, thảo luận xem liệu án tử hình có vi phạm hiến pháp không.
Tòa án Hiến pháp dự kiến sẽ đưa ra phán quyết về vụ án giải thích hiến pháp liên quan đến hình phạt tử hình vào cuối tháng 7 sớm nhất.
Vấn đề tồn tại hay bãi bỏ án tử hình là một chủ đề gây rất nhiều sự chú ý trong xã hội, và đặc biệt tại Đài Loan, cứ mỗi khi xảy ra một vụ án hình sự nghiêm trọng, việc bãi bỏ hoặc thực hiện tử hình lại trở thành tâm điểm của dư luận. Hiện tại có 37 phạm nhân chờ thi hành án tử hình, và họ đã lên tiếng rằng án tử hình vi phạm quyền bình đẳng, quyền sống, và nguyên tắc bình đẳng được bảo vệ bởi hiến pháp, họ đã nộp đơn yêu cầu xem xét việc áp dụng các quy định pháp luật này đối với xét duyệt hiến pháp.
Dưới tư cách là một phóng viên địa phương ở Việt Nam, tôi sẽ viết lại tin tức này như sau:
Sự tồn tại của án tử hình luôn là một đề tài nóng bỏng trong xã hội, nhất là tại Đài Loan, mỗi khi một vụ án hình sự nặng nề diễn ra, việc tiếp tục thi hành hay bãi bỏ án tử hình lại được đặt dưới cái nhìn của cả công chúng và pháp luật. Hiện có 37 tử tù tại Đài Loan đang chờ thi hành án, họ đã bày tỏ quan điểm rằng án tử hình là sự vi phạm các quyền như quyền bình đẳng, quyền được sống còn, và nguyên tắc bình đẳng theo Hiến pháp, và vì thế họ đã đề nghị một đánh giá về tính hợp hiến của việc áp dụng những quy định này.
Những người này đã chính thức nộp đơn kiến nghị cho một cuộc xem xét lại các chuẩn mực pháp luật dưới góc độ hiến pháp, một động thái mà họ hy vọng sẽ dẫn đến sự thay đổi trong ứng dụng của án tử hình ở Đài Loan.
Tòa án Hiến pháp dự kiến sẽ tổ chức một ngày tranh luận cả ngày, bắt đầu từ 10 giờ sáng, kêu gọi đại diện pháp lý của người yêu cầu, Bộ Tư pháp cùng các chuyên gia và học giả đến tòa trình bày quan điểm của họ. Sự kiện sẽ mở cửa cho khán giả tại chỗ và được trực tiếp trên Internet.
Đây là phiên bản tin này được viết lại bằng tiếng Việt, phục vụ độc giả tại Việt Nam:
“Tòa án Hiến pháp đã lên kế hoạch tổ chức một phiên tranh luận kéo dài từ 10 giờ sáng. Buổi tranh luận sẽ diễn ra suốt cả ngày, với sự tham gia của đại diện pháp lý cho người nộp đơn, Bộ Tư pháp, cũng như các chuyên gia và học giả để họ có thể trình bày ý kiến của mình trước tòa. Sự kiện này sẽ cho phép người dân quan sát trực tiếp tại tòa án và cũng sẽ được phát sóng trực tuyến trên mạng.”
Trong số 15 thẩm phán của Tòa án Hiến pháp, Thẩm phán Cai Jiong Dun đã từng tham gia xét xử vụ án của tử tù Wang Hongwei, Thẩm phán Tsai Tsai Tsai đã từng tham gia vụ án tử tù Wang Boying, và Thẩm phán You Boxiang đã từng là luật sư bào chữa cho tử tù Qiu Heshun. Cả ba người này đều đã tránh xử lý vụ việc này, vì vậy có tổng cộng 12 thẩm phán tham gia xét xử vụ án.
Theo kế hoạch của Tòa án Hiến pháp, phiên tòa sẽ bắt đầu vào lúc 10 giờ sáng với phần trình bày mở đầu của đại diện người yêu cầu và đại diện Bộ Tư pháp, tiếp theo đó là phần phát biểu ý kiến của các chuyên gia học giả, cơ quan thẩm định và đại diện các tổ chức; sau đó sẽ diễn ra phần chất vấn lẫn nhau, nơi mà người yêu cầu sẽ đặt câu hỏi cho Bộ Tư pháp, các chuyên gia học giả, cơ quan thẩm định và các tổ chức, tiếp đến là lượt của Bộ Tư pháp đặt câu hỏi cho người yêu cầu và các bên tương tự. Bắt đầu từ 2 giờ 30 phút chiều, các Thẩm phán Tòa án Hiến pháp sẽ tham gia vào phần thẩm vấn kéo dài 90 phút, và cuối cùng là phần bế mạc với 15 phút phát biểu kết luận của cả người yêu cầu và Bộ Tư pháp.
Tòa án Hiến pháp đã công bố các điểm tranh cãi giữa hai bên, bao gồm “Hình phạt tử hình, là một trong những hình phạt theo quy định của pháp luật, có vi phạm Hiến pháp hay không”. Hình phạt tử hình không chỉ tước đoạt quyền sống mà còn có thể can thiệp vào các quyền khác được Hiến pháp bảo vệ, như quyền không bị tra tấn, quyền được tôn trọng nhân phẩm, v.v.
“Viện Hiến pháp đã thông báo danh sách những điểm tranh luận của hai bên liên quan, trong đó nổi cộm là vấn đề ‘Liệu hình phạt tử hình, khi được xem xét như một phần của hệ thống hình phạt luật định, có vi phạm Hiến pháp không’. Hơn nữa, hình phạt tử hình không chỉ là việc tước đi quyền được sống mà còn có thể chạm trán với những quyền lợi khác theo Hiến pháp, chẳng hạn như quyền không bị tra tấn đối xử dã man, quyền duy trì phẩm giá con người, và các quyền khác.”
Vấn đề cũng bao gồm mục tiêu mà hệ thống án tử hình đang hướng tới là gì, liệu chúng có đều phù hợp với hiến pháp hay không; việc sử dụng án tử hình làm phương tiện để đạt được những mục tiêu trên, gây ra hậu quả là tước đoạt các quyền của người dân theo hiến pháp, liệu điều này có được hiến pháp cho phép; nếu án tử hình được coi là vi hiến, những biện pháp trừng phạt hình sự nào khác có thể thay thế án tử hình, hoặc cần có những biện pháp phụ trợ nào.
Dưới góc nhìn của một phóng viên địa phương tại Việt Nam, dựa trên thông tin đã cho, dưới đây là bản tin được viết lại bằng tiếng Việt:
—
Hà Nội (VN) – Ngày nay, một trong những vấn đề gây nhiều tranh cãi là mục đích của hệ thống án tử hình và liệu các mục tiêu mà nó nhắm đến có thực sự phù hợp với quy định của hiến pháp hay không. Cụ thể, việc dùng án tử hình làm cách thức để thực hiện các mục tiêu đã nêu có đang gây ra tình trạng vi phạm các quyền cơ bản của công dân được quy định trong hiến pháp, và liệu điều này có được chấp nhận theo pháp luật hiện hành của Việt Nam.
Trong trường hợp nhận định rằng án tử hình không phù hợp với hiến pháp, chúng ta cần xem xét đến việc tìm kiếm các biện pháp trừng phạt hình sự khác có thể thay thế cho việc áp dụng hình phạt tử hình. Đó có thể là việc tăng cường án tù chung thân hoặc các chế độ cải tạo nghiêm ngặt khác mà không cần phải kết liễu cuộc đời của bị cáo.
Ngoài ra, để đảm bảo hệ thống pháp luật phát huy hiệu quả và công bằng, các biện pháp phụ trợ đồng hành cũng cần được thiết lập, như việc cải thiện hệ thống quản lý nhà tù, đẩy mạnh các chương trình giáo dục và tái hòa nhập xã hội cho những phạm nhân, đồng thời tăng cường hệ thống giám sát để ngăn chặn tái phạm.
Hiện tại, câu hỏi vẫn còn nằm nguyên: Liệu Việt Nam có bước tiếp theo trong việc phân tích và đánh giá lại vị trí của án tử hình trong bối cảnh pháp lý và xã hội hiện đại hay không? Câu trả lời vẫn còn chờ đợi trong những cuộc thảo luận sắp tới của cộng đồng và các nhà lập pháp.
—
Xin lưu ý rằng bản tin này đã được viết lại để phù hợp với ngữ cảnh văn hóa và pháp lý của Việt Nam, và có thể không hoàn toàn phản ánh quan điểm pháp luật hiện hành.
Nếu giả định rằng “nếu coi hệ thống tử hình là hợp hiến”, thì theo hiến pháp, các loại tội phạm áp dụng hình phạt này có thể cần được giới hạn, hay nên chỉ áp dụng cho một số loại tội phạm nhất định.
Tin tức được viết lại bằng tiếng Việt có thể như sau:
Trong bối cảnh có những quan điểm khác nhau về tính hợp pháp của hệ thống tử hình, một vấn đề được đặt ra là liệu hiến pháp có cần quy định rõ ràng hơn về loại tội phạm nào nên bị áp dụng hình phạt tử hình. Một số ý kiến cho rằng, chúng ta cần có một hướng tiếp cận hạn chế hơn, đồng nghĩa với việc chỉ một số loại tội phạm nghiêm trọng như giết người, khủng bố hoặc tội ác chiến tranh mới đáng bị xem xét áp dụng hình phạt nặng nề này. Mặt khác, một số khác lại cho rằng cần phải có một cơ sở pháp lý rộng lớn hơn cho việc áp dụng tử hình, có thể bao gồm cả các tội phạm về ma túy hay tham nhũng cấp cao. Cuộc tranh luận này tiếp tục diễn ra ở nhiều cấp độ của xã hội và chính trị, khi mỗi người dân và các nhà lập pháp đều cần nhìn nhận lại vấn đề này dựa trên các nguyên tắc cơ bản của pháp luật và đạo đức.
Vụ án này đã đi đến phán quyết cuối cùng đối với các tội danh theo luật hình sự đã được áp dụng, bao gồm các điều 226 khoản 1, điều 271 khoản 1, điều 332 khoản 1, và điều 348 khoản 1 của luật hình sự, tức là các tội cưỡng hiếp, dâm ô, cướp và bắt cóc để đòi tiền chuộc, cũng như tội giết người cố ý đối với nạn nhân. Các tội danh này có vi phạm hiến pháp hay không, lý do ra sao.
Tôi xin thông tin lại vấn đề trên bằng tiếng Việt như sau:
Trường hợp xét xử này đã kết thúc với việc đưa ra phán quyết cuối cùng cho các tội danh theo bộ luật hình sự, bao gồm tội cưỡng hiếp theo điều 226 khoản 1, tội dâm ô theo điều 271 khoản 1, tội cướp theo điều 332 khoản 1, và tội bắt cóc nhằm đòi tiền chuộc theo điều 348 khoản 1, cùng với tội giết người cố ý đối với nạn nhân. Có một số câu hỏi được đặt ra xung quanh việc liệu các tội danh này có vi phạm quyền cơ bản của con người theo hiến pháp hay không, cũng như những lý do cho sự việc này.
Ngoài ra, vấn đề tranh luận cũng bao gồm việc trong các quy trình hỗ trợ áp dụng án tử hình, từ quá trình xét xử đến sau khi tuyên án, cần phải có những quy trình hỗ trợ nào để đáp ứng các yêu cầu về thủ tục công bằng theo hiến pháp.
Đây là bản tin được viết bằng tiếng Việt:
Thêm vào đó, một điểm tranh cãi quan trọng khác liên quan đến những thủ tục đồng hành cụ thể trong việc thi hành án tử. Quá trình này bao gồm, từ giai đoạn xét xử cho đến sau khi phán quyết được công bố, cần phải thiết lập những quy trình nào để đảm bảo tuân thủ các nguyên tắc về thủ tục chính đáng mà hiến pháp quy định.
Theo quy định của Điều 26, khoản 2 của Luật tố tụng hiến pháp, vụ án đã được tranh luận bằng lời nói, phán quyết phải được công bố trong vòng ba tháng sau khi tranh luận kết thúc; nếu cần thiết, thời hạn này có thể được gia hạn thêm hai tháng. Do đó, Tòa án Hiến pháp có thể sẽ đưa ra phán quyết về vụ kiện án tử hình sớm nhất vào cuối tháng 7 năm nay.
**Tin tức địa phương Việt Nam:**
Theo điều luật tố tụng hiến pháp hiện hành, trong các trường hợp đã có tranh tụng bằng lời, quyết định của tòa án cần được tuyên bố trong vòng ba tháng sau khi tranh tụng kết thúc. Nếu có yếu tố cần thiết, thời hạn này có thể được kéo dài thêm hai tháng. Vì vậy, dự kiến Tòa án Hiến pháp sẽ đưa ra phán quyết về vụ kiện liên quan đến án tử hình vào cuối tháng 7 năm nay sớm nhất.
